De opstand in Gaza die aanvoelt als een valstrik, en heeft Hamas zojuist tegen zichzelf geprotesteerd?

Palestijnen protesteren in Beit Lahiya, in het noorden van Gaza, om een ​​einde aan de oorlog te eisen en scanderen anti-Hamas-slogans. Screenshot Jerusalem Post

Vorige maand was de wereld geschokt door beelden uit Noord-Gaza. In Beit Lahiya gingen honderden Palestijnen de straat op in het grootste protest tegen Hamas sinds het begin van de oorlog met Israël, schrijft Jerusalem Post.

Video's die op sociale media circuleerden, toonden jonge mannen die dapper marcheerden en "Weg, weg, weg - Hamas weg!" scandeerden te midden van het puin van hun verwoeste stad. Sommigen droegen spandoeken, anderen megafoons. Maar allemaal droegen ze een krachtige boodschap uit : Hamas moet weg.

Toen kwam het hardhandige optreden. Gemaskerde schutters, vermoedelijk Hamasstrijders, vielen de menigte aan. Sommigen droegen geweren, anderen wapenstokken. Demonstranten werden geslagen, achtervolgd en gearresteerd. Het leek een zeldzaam moment van verzet – gewone mensen die in opstand kwamen tegen de heersers die Gaza sinds 2007 met ijzeren vuist domineerden.

Maar dit spektakel, met al zijn rauwe emotie en virale momentum, roept een diepere en veel verontrustender vraag op: wat als dit helemaal geen organische opstand was? Wat als het iets veel meer berekend was? Wat als dit protest – deze daad van ogenschijnlijk verzet – een show was? Een performance onder regie van Hamas zelf?

Het zou niet de eerste keer zijn. Hamas is, net als andere totalitaire bewegingen, een meester in manipulatie. Van martelaarsposters en persberichten tot geënsceneerde begrafenissen en foto's van kinderen in puin, Hamas weet al lang hoe ze lijden kunnen choreograferen voor een strategisch effect.

Ze begrijpen de pijn, de kracht van westerse sympathie en de manier waarop sociale media lokale verontwaardiging kunnen omzetten in wereldwijde verontwaardiging. Ze weten dat een virale clip van een burger die Hamas afkraakt net zo nuttig is – soms zelfs nuttiger – dan een clip waarin ze Israël de schuld geven.

Dus waarom zou je geen protest toestaan? Waarom zou je niet toestaan ​​dat een zorgvuldig gemonitord brandpunt uitbreekt, net lang genoeg om de krantenkoppen te halen en verwarring te zaaien? Waarom zou je de wereld niet laten zien hoe Hamas hardhandig optreedt – kort, gewelddadig en emotioneel – en die vervolgens snel onderdrukken, onder het mom van buitenlandse inmenging en "verdachte politieke agenda's"?

Daarmee bereikt Hamas het onmogelijke: ze lijken zowel in de problemen als in controle. Ze doen zich voor als slachtoffers van interne onenigheid, terwijl ze de onbetwiste heersers van Gaza blijven. De demonstranten worden afgeschilderd als verraders of zionistische collaborateurs.

Ondertussen begint de internationale media te praten over de Palestijnse woede “tegen alle partijen”, alsof Hamas slechts één speler is in een chaotisch landschap, en niet het regime dat verantwoordelijk is voor decennia van repressie, wanbeheer en oorlog.

Dit wil niet zeggen dat de woede in Gaza niet reëel is. Dat is hij wel. Die suddert al jaren. Burgers zijn uitgeput, ontheemd, uitgehongerd. Hele wijken zijn verdwenen. En in die wanhoop hebben sommigen de moed gevonden om zich uit te spreken .

Maar de realiteit van Hamas' controle over Gaza kan niet worden overschat. Niets gebeurt daar zonder hun medeweten. Spontane protesten midden in een oorlogsgebied, onder het waakzame oog van een paranoïde regime? Zo werkt Gaza niet. Niet tenzij Hamas het toestaat, of in gang zet.

We hebben het draaiboek al eerder gezien. In Iran heeft het regime tegenprotesten georganiseerd om hardhandig optreden te rechtvaardigen. In Syrië heeft het regime van Bashar al-Assad "demonstranten" ingezet om dissidenten op te sporen. In Rusland wordt nep-oppositie routinematig gebruikt om verwarring te zaaien en te controleren. Hamas heeft van deze regimes geleerd.

Het is geen toeval dat Hamas, nu de internationale controle toeneemt en de druk op het uitblijven van een staakt-het-vuren toeneemt, plotseling het doelwit wordt van publieke woede, net genoeg om af te leiden, net genoeg om het verhaal te vertroebelen, net genoeg om Israël of het Westen de schuld te geven van alles wat misgaat.

En dan is er nog het digitale theater. Veel van de protestvideo's werden verspreid door accounts waarvan bekend is dat ze Hamas bestrijden – maar hoeveel van die tegenstand is echt en hoeveel is in scène gezet? In een informatieoorlog is wat authentiek lijkt vaak kunstmatig.

De demonstrant met de microfoon, de leuzen die Hamas oproepen om af te treden, de Facebookberichten die de groep ervan beschuldigen burgers tot cijfers te reduceren – het klinkt allemaal even krachtig, totdat je beseft dat het misschien deel uitmaakt van een script. Een voorstelling die niet voor de inwoners van Gaza is opgevoerd, maar voor een internationaal publiek dat al worstelt met het steeds complexere conflict.

Dit protest vertelt ons eerder minder over de zwakte van Hamas dan over zijn aanpassingsvermogen. Dit is niet het gedrag van een regime dat op de rand van de afgrond staat. Het is het gedrag van een regime dat precies weet hoe ver het kan gaan – hoe het net genoeg woede kan uiten voordat de drukkraan weer dichtdraait.

De boodschap aan de inwoners van Gaza was duidelijk: we kijken nog steeds toe. En de boodschap aan de wereld was nog huiveringwekkender: wij bepalen het verhaal, zelfs als het zich tegen ons keert.

Uiteindelijk zijn de stemmen van de demonstranten – hoe oprecht ook – opgeslokt door een bredere, cynischere machine. Hun pijn is reëel, maar wordt verpakt en verkocht door juist de groep die ze probeerden te weerstaan. In Gaza wordt dissidentie niet langer in het geheim onderdrukt. Het wordt gebruikt als wapen, in scène gezet en op televisie uitgezonden. De revolutie mag dan niet op televisie worden uitgezonden, maar de illusie ervan wel degelijk.