Foto Wikipedia
Mei 2023 verscheen “De Joden in de Koran” van de Duits-Algerijnse islamgeleerde dr. Abel-Hakim Ourghi. Sindsdien wordt hij bedreigd en maakt zich zorgen over de veiligheid van zijn gezin. “Ook daarin voel ik me met de Joden nu verbonden”, luidt zijn nuchtere observatie.
Vrienden en collega’s van Ourghi (55) waarschuwden hem zijn vingers niet te branden aan het netelige thema van de oorsprong van Jodenhaat in de islam. Dat gebeurde telkens weer. De ene keer met het argument dat zijn boek de kloof tussen Joden en moslims zou verdiepen. De andere keer werd hem voorgehouden de rechtse vijanden van de islam in hun vooroordelen te bevestigen. Maar vooral klonk dat hij de gevoelens van moslima’s en moslims zou kwetsen door hun heilig boek en daarmee de profeet Mohammed te kritiseren.
Ourghi’s antwoord op al deze pogingen de verschijning van “De Joden in de Koran” te voorkomen, luidde klip en klaar: “Het is niet vijandig jegens de islam door de waarheid over de Koran te bekennen.” Integendeel, kaatst hij terug: “Eerlijke herinneringsarbeid is zelfbevrijding.” Daarom stelt hij zich als moslim open voor de geschiedenis van de onderdrukking en verdrijving van de Joden onder moslimheerschappij. “Onschuldige mensen op grond van hun geloof.” Met welk doel? “Dat moslims de Joden respecteren, Israël hoogachten – en vrede maken.”
Ourghi had bij het verschijnen van “De Joden in de Koran” geen flauw vermoeden hoe “verschrikkelijk actueel” zijn boek zou worden door Hamas. Daarbij wil hij het echter niet laten. Zeker vandaag niet bij ongehoorde Jodenhaat wereldwijd. Vandaar zijn bijdrage aan het Duitse weekblad Die Zeit (16 november 2023) onder de titel “Vanwaar komt de haat”. Ourghi zwicht dus niet voor bedreigingen!
Over Jodenhaat van moslimzijde gesproken. Daartoe voert Ourghi eerst Abu Obaida op, de woordvoerder van de Kassam-brigades, de militaire vleugel van de Palestijnse terreurorganisatie Hamas. Een held van de islamitische wereld, weet Ourghi. Op de zender al-Jazeera dreigde Obaida: “Israëls grondtroepen hebben in de Gazastrook slechts vier opties: ze worden gedood, als gijzelaars genomen, verwond of keren psychisch vernietigd terug.” De Kassam-leider beëindigt zijn toespraken het liefst met: “Dat is de jihad: Overwinning of dood!”
Waar komt die haat van Obaida toch vandaan, vraagt Ourghi zich af. De onderzoeker wijst meteen de suggestie van de hand dat Obaida een extreme uitzondering zou zijn. Zijn vijandschap jegens Israël zou louter voortkomen uit het Israëlisch-Palestijns conflict. Het ligt anders, dieper, betoogt Ourghi: “De wortels toch van het antisemitisme dat nu in het Midden-Oosten en ook in veel pro-Palestijnse demonstraties in het Westen doorbreekt, reiken diep in de geschiedenis van de islam terug.”
Deze boodschap komt hard aan bij moslims. Om die op te schrijven, uit te spreken, daarvoor is veel moed voor nodig. Als moslim is Ourghi zich dat extra bewust. Al in vredestijd was het thema “discriminatie en vervolging van Joden onder islamitische heerschappij” een taboe. Laat staan in deze spanningsvolle oorlogsdagen tussen de Joodse staat en zijn moslimbelager Hamas. “Toch”, zo werpt Ourghi tegen, “kan er slechts vrede komen, wanneer wij onze fouten durven in te zien.”
Dat proces heeft hij persoonlijk doorlopen. Met 23 jaar kwam Ourghi als “geïndoctrineerde antisemiet” vanuit Algerije naar Duitsland voor studie. “Ondertusen ben ik 55, islamwetenschapper en heb ik geleerd hoe foutief en gevaarlijk antisemitisme is. Op een gegeven moment heb ik besloten mij met de historische oorzaken van de Jodenhaat in mijn oorspronkelijke cultuur bezig te houden – en een boek over de Joden in de Koran te schrijven.”
Heel puntig ontmantelt Ourghi de vaak gebezigde zin: “Jodenhaat heeft niets met de islam te maken.” Als intentieverklaring klinkt dat mooi, repliceert hij, maar als beschrijving onoprecht. De treurige waarheid is immers dat islamisten zich van de Koran bedienen en diens inhoud verscherpen om hun Jodenhaat te rechtvaardigen.
De islamwetenschapper uit Freiburg onderstreept in zijn bijdrage aan Die Zeit het ontstaan van een complete zondencatalogus van Joden vanwege hun afwijzing van Mohammed als profeet. “De zondencatalogus is een geestelijke aanval, die de daadwerkelijke aanval op de Joden dient, de heilige oorlog.” Een extreme belastering is het motief uit de Koran dat Allah de Joden vanwege hun zonden in dieren (“afschuwelijke apen” en zwijnen) zou veranderen.
Moorddadige Jodenhaat begeleidde de opkomst van Mohammed als religieus en politiek leider van de oemma (de moslimgemeenschap). Moslims zouden deze “schande” van hun profeet eerlijk onder ogen moeten zien in plaats van hem tot een onaantastbaar voorbeeld te verheffen, stelt Ourghi. “Pas een schuldbekentenis kan de weg naar verzoening effenen.” Pas dan, “kan de islam een religie van vrede worden”.
De islamwetenschapper citeert ten slotte de spreuk van rabbi Baal Sjem Tov, de grondlegger van het chassidisme: “Het vergeten verlengt de ballingschap, in de herinnering ligt het geheim van de verlossing.”
Opbeurende, moedige woorden die Abdel-Hakim Ourghi aanreikt. Er zou evenwel al veel gewonnen zijn, wanneer zijn eerlijke boek over de religieuze oorsprong van moslims antisemitisme de publieke aandacht krijgt, die het verdient. Te beginnen op de universiteiten, wereldwijd!
Bas Belder, historicus
Comments